Werkt het echt dat voedingssupplementen de stofwisseling stimuleren? De wetenschap in eenvoudige taal begint met wat stofwisseling betekent. Je lichaam verbruikt energie om organen te laten werken, spieren te bewegen, alles te verteren dat je binnenkrijgt en warm te blijven. Onderzoekers praten over de basale stofwisseling plus de energie die tijdens activiteit wordt verbruikt en de kosten voor het verwerken van voedsel. Supplementen die beloven de stofwisseling te verhogen, proberen een of meer van deze processen te beïnvloeden, maar hoe supplementen de stofwisseling beïnvloeden is niet eenvoudig met ja of nee te beantwoorden. In goed opgezette onderzoeken blijken de daadwerkelijke effecten in de praktijk meestal klein te zijn en sterk uiteen te lopen van persoon tot persoon. Veel onderzoeken duren kort of omvatten slechts een paar deelnemers. Vanuit wetenschappelijk perspectief komen geloofwaardige signalen uit degelijke, goed gecontroleerde studies die een consistente, meetbare verandering laten zien in het energieverbruik of hoe het lichaam brandstoffen gebruikt, verder gaand dan wat een placebo zou doen. Plausibele mechanismen omvatten beperkte verhogingen in energieverbruik (thermogenese), verschuivingen in de manier waarop vet of suiker wordt gebruikt, of veranderingen in hormoon- of zenuwsignalen die helpen de stofwisseling te regelen. Zelfs wanneer deze mechanismen ondersteund worden, zijn de effecten doorgaans bescheiden, kunnen afhankelijk zijn van de uitgangssituatie van iemand en kunnen afnemen na verloop van tijd doordat het lichaam zich aanpast. Veel claims die je tegenkomt worden niet ondersteund door hoogwaardig bewijs. Korte onderzoeken, kleine steekproeven en inconsistente samenstellingen maken het lastig om echte effecten te onderscheiden van willekeurige variaties. Publicatiebias kan de indruk versterken dat positieve resultaten vaker voorkomen. De kwaliteit van ingrediënten en de nauwkeurigheid van het etiket kunnen variëren en sommige producten kunnen onverklaarde stoffen of verontreinigingen bevatten, wat veiligheidsrisico’s met zich meebrengt. In de praktijk is de waargenomen invloed van een supplement op de stofwisseling bij de meeste mensen niet betrouwbaar groot of consequent. Praktische adviezen over hoe supplementen de stofwisseling beïnvloeden zijn om zorgvuldig naar het bewijs en de veiligheid te kijken. Kies voor producten die alle ingrediënten vermelden en bij voorkeur getest zijn door derden. Wees voorzichtig met vage mengsels die geen hoeveelheden specificeren. Overleg met een arts of zorgverlener voordat je met een supplement begint, vooral als je een hart- of vaatziekte hebt, hoge bloeddruk, diabetes, zwanger bent of andere medicijnen gebruikt. Vermijd het combineren van meerdere stimulerende middelen en hou in de gaten hoe je je voelt bij het gebruik. De conclusie is dat de effecten variëren en dat duurzame, ingrijpende veranderingen voor de meeste mensen onwaarschijnlijk zijn; richt je op betrouwbaar bewijs, veiligheid en je persoonlijke reactie bij het overwegen van de invloed van supplementen op de stofwisseling.
